مطالعات زیبایی شناختی و فن شناسی درب مدرسه چهارباغ اصفهان در دوره صفویه

Abstract

تزئین یکی ازبارزترین تمایزات هنر و معماری اسلامی ایران به شمار می¬رود و بطور خاص تزئینات بکاررفته در درب-های دوره صفویه جزو عناصر شاخص هنری از نظر تنوع و زیبایی نقوش هستند. درب ورودی مدرسه چهارباغ یکی از با ارزش¬ترین بناهای تاریخی است و با وجود هنرهای بکار رفته فراوان و میزان پرکار بودن و اهمیت مدرسه چهارباغ، مستندات علمی در رابطه با این درب بسیار کم است و اطلاعات مکتوب مختصری درباره بنای مدرسه و معماری و تزئینات وابسته به آن می¬توان یافت و مطالعه جامعی در مورد درب مدرسه چهارباغ انجام نشده است. ازهمین ‌رو پژوهش حاضر در تلاش است تا به معرفی بهتر این اثر نفیس، ترکیب¬بندی، تزئینات و فنون بکار رفته در درب مدرسه چهارباغ بپردازد. روش تحقیق پژوهش پیش رو از نوع تحقیقات بنیادی و از حیث ماهیت از نوع پژوهش¬های توصیفی- تحلیلی است و روش گردآوری مطالب مبتنی بر شیوه¬ای کتابخانه¬ای و اسنادی و میدانی است و با استفاده از عکس برداری و یادداشت برداری از منابع مکتوب شامل: کتب¬ها و مقالات صورت گرفته است. همچنین هدف از این پژوهش مطالعه و بررسی فنون و هنرهای بکار رفته در درب مدرسه چهارباغ است. درب ورودی مدرسه چهارباغ یکی از با ارزش¬ترین بناهای تاریخی است که شامل پنج هنر زرگری، نقاشی، منبت، مطلا، ملیله ، قابلمه و قلم¬زنی است با صفحاتی از نقره که مناسب¬ترین فلز برای ساخت درب بوده روکش شده است. تزئینات موجود در این درب شامل نقوش گیاهی است که به دو صورت طبیعت¬گرایانه و انتزاعی نقش شده است، خطوط بکاررفته دراین اثر نسخ، ثلث و نستعلیق است و ترکیب¬بندی این درب دارای انواع تقارن و تقسیم¬بندی های چلیپایی است.