تحلیل محتوایی، زیبایی شناختی و زبانی شعر پایداری نوجوان ایران با تکیه بر مجموعه شعر «مثل ظهر عاشورا» از حمید هنرجو

Abstract

شـعر فارسـی از مهم تریـن ابزارهـا بـرای بیـداری مـردم نسـبت بـه سرنوشـت خویـش و تشـویق آنــان بــه پایــداری بهخصــوص در برابــر اســتبداد داخلــی و اســتعمار خارجــی اســت. میــزان تأثیرگـذاری شـعر بـر دنیـای نوجـوان، کـه در دورة حسـاس رشـد و بلـوغ قـرار دارد، غیرقابـل انـکار اسـت. یکـی از انـواع ادبـی کـه در شـکل دهی شـخصیت و هویـت نوجـوان نقـش قابـل توجهـی دارد، شــعر پایــداری اســت. شــعر پایــداری نوجــوان ایــران عــالوه بــر توصیــف جنــگ، مضامیــن و مؤلفه هــای مرتبــط بــا آن چــون اتحــاد و عــزم ملــی بــرای مقابلــه بــا دشــمن، ایثــار، بیــداری، تشـویق بـه مقاومـت، بیـان رشـادت های رزمنـدگان و سـتایش شـهیدان و بعـد از جنـگ، مضامیـن ِ بازگشـت اسـرا، زندگـی صبورانـۀ جانبـازان و اسـیران و خانواده هـای آن هـا دیگـری چـون انتظـار و به ویــژه صلح گرایــی را در خــود منعکــس می ســازد. ایــن مقالــه بــا اســتفاده از روش توصیفــی- تحلیلـی بـه تحلیـل محتوایـی، زیبایی شـناختی و زبانـی دفتـر شـعر »مثـل ظهـر عاشـورا« از حمیـد هنرجــو می پــردازد. نتایــج ایــن جســتار نشــان می دهــد ازآنجایی کــه ایــن مجموعــه بــه بعــد از جنـگ مربـوط اسـت، شـاعر بـه بیـان مضامینـی چـون شـهید و شـهادت، توصیـف بمبـاران شـهرها و شــهادت مــادران و کــودکان و هنچنیــن یادکــرد شــهدا، رزمنــدگان و جانبــازان می پــردازد. در بخــش زیبایی شــناختی نیــز شــاعر شــعر نوجــوان بــا اســتفاده از علــم بیــان و بدیــع، اغلــب بــا تصویرســازیهایی ملمــوس و حســی، بــرای تفهیــم مؤلفههــای پایــداری در شــعر نوجــوان گام برداشــته اســت. در تحلیــل زبانــی، واژگان و ترکیبــات در شــعر نوجــوان بررســی کــه بیشــتر از ترکیبـات اسـتفاده شـده اسـت، چـون بـرای نوجـوان بسـیار راحتتـر اسـت در یـک جملـه بـار معنایـی خـود را برسـاند.