اثر حاد دو نوع فعالیت ورزشی تناوبی شدید با هزینه انرژی یکسان بر اکسایش سوبسترا، اشتها و لذت درک شده از فعالیت ورزشی در مردان دارای اضافه وزن یا چاق

Abstract

سابقه و هدف: شدت و هزینه انرژی فعالیت ورزشی از مؤثرترین عوامل بر اکسایش سوبسترا است. توده عضلانی درگیر در فعالیت ورزشی نیز یک عامل مؤثر بر اکسایش سوبسترا است. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه اثر حاد دو نوع فعالیت ورزشی تناوبی شدید با هزینه انرژی یکسان و توده عضلانی درگیر متفاوت، بر اکسایش سوبسترا، اشتها و لذت درک شده از فعالیت ورزشی در مردان دارای اضافه‌وزن یا چاق بود. مواد و روشها: 10 مرد جوان دارای اضافه‌وزن یا چاق (شاخص توده بدن 97/2±95/29 کیلوگرم بر مترمربع) در سه شرایط شامل فعالیت ورزشی تاباتا (20 دقیقه با شدت تقریبی 75 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی)، فعالیت ورزشی روی چرخ کارسنج (23 دقیقه با شدت تقریبی 66 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی) و کنترل بررسی شدند. گازهای تنفسی آزمودنی‌ها در حالت پایه، حین و در طی سه ساعت پس از فعالیت ورزشی با دستگاه تحلیل‌کننده گازهای تنفسی، تجزیه‌وتحلیل شد. اشتهای افراد قبل، بلافاصله و سه ساعت پس از فعالیت ورزشی اندازه‌گیری شد. لذت درک شده از فعالیت ورزشی نیز بلافاصله پس از فعالیت ورزشی سنجش شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد در طی سه ساعت پس از فعالیت، اکسایش چربی در فعالیت ورزشی تاباتا در مقایسه با چرخ کارسنج و شرایط کنترل به‌طور معنادار بیشتر بود (01/0=P) و اکسایش کربوهیدرات در فعالیت ورزشی تاباتا نیز نسبت به شرایط کنترل به‌طور معنادار کمتر بود (04/0=P). بین مقدار اکسیژن مصرفی اضافی و هزینه انرژی در طول سه ساعت پس از فعالیت ورزشی، تفاوت معناداری بین دو فعالیت ورزشی وجود نداشت. همچنین، نسبت تبادل تنفسی در بازه‌های زمانی 30-0، 150-120، 180-150 دقیقه و در مجموع سه ساعت پس از فعالیت ورزشی تاباتا نسبت به چرخ کارسنج بیشتر بود (مقادیر P به ترتیب 02/0، 02/0، 02/0 و 05/0). در نهایت، در سه ساعت پس از فعالیت ورزشی، اشتها صرف‌نظر از وجود و نوع مداخله افزایش یافت (01/0=P). بین لذت درک شده از فعالیت‌های ورزشی تاباتا و چرخ کارسنج تفاوت معناداری وجود نداشت (41/0=P). نتیجه گیری: به نظر می‌رسد انجام فعالیت ورزشی تاباتا که توده عضلانی بیشتری را درگیر می‌کند، در مقایسه با فعالیت ورزشی با هزینه انرژی یکسان روی چرخ کارسنج، علی‌رغم عدم تفاوت در میزان اشتها و لذت درک شده از فعالیت ورزشی، باعث اکسایش بیشتر چربی پس از فعالیت ورزشی در مردان دارای اضافه‌وزن یا چاق می شود.