بررسی نشاط اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (مورد مطالعه: شهر بیرجند)

چکیده مقاله

نشاط اجتماعی یکی از مهمترین عوامل تعیین‌کننده در زندگی انسان‌هاست، که نتایج مثبتی هم برای فرد و هم برای جامعه به دنبال دارد. هدف این مطالعه بررسی نشاط اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در شهروندان شهر بیرجند بود. به روش زمینه‌یابی، 400 نفر از شهروندان بالای 15 سال شهر بیرجند به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه استاندارد نشاط اجتماعی زارع و امین‌پور (1390) و پرسشنامه محقق‌ساخته عوامل مؤثر بر نشاط اجتماعی بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS18 و آزمون‌های آماری t تک متغیره، همبستگی پیرسون، رگرسیون تک‌متغیره، رگرسیون چندگانه همزمان و فریدمن تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد وضعیت نشاط اجتماعی در کل و مؤلفه‌های آن در افراد مورد مطالعه در حد مطلوبی است. بین احساس امنیت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، پایبندی به اعتقادات دینی، امید به آینده، احساس عدالت اجتماعی، سلامت اجتماعی و کیفیت زندگی با نشاط اجتماعی در کل رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد (05/0>p). از عوامل مؤثر بر نشاط اجتماعی، مؤلفه‌های رضایت از زندگی، سلامت اجتماعی، شبکه خویشاوندی، پایبندی به اعتقادات دینی و امید به آینده به ترتیب با ضرایب بتا 34/0، 25/0، 24/0، 20/0 و 10/0 بیشترین سهم را در پیش‌بینی نشاط اجتماعی داشتند. بر مبنای نتایج پژوهش می‌توان گفت که برای داشتن جامعه بانشاط و سالم بایستی شرایطی فراهم گردد که ایجاد آن بر عهده فرد، خانواده و جامعه است. با توجه به نتایج مطالعه حاضر و وضعیت نشاط اجتماعی در شهر بیرجند که در حد متوسطی قرار دارد، پیشنهاد می‌گردد زندگی سلامت محور، در دو بعد سلامت جسمی و روحی، از طرق مختلف مانند بهره‌گیری از تبلیغات و توانایی‌های صدا و سیما، برگزاری و اطلاع‌رسانی مناسب جهت ورزش‌های همگانی و ایجاد برنامه‌های سالم و شاد متناسب با توان اقتصادی تمام طبقات اقتصادی جامعه برای ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان ترویج گردد.