سبک شناسی خانه های تاریخی خوسف

چکیده مقاله

خوسف یکی از کهنترین شهرهای جنوب خراسان است که در منابع تاریخی ازآن با نامهای خسف، خسب، خوسف یاد شدهاست. بافت قدیمی خوسف با مساحتی در حدود بیست هکتار برخوردار از بناهای باارزش تاریخی وفرهنگی است. این بافت تاریخی که به لحاظ موقعیت طبیعی و واقع شدن بر روی هسته های مقاوم زمین شناسی، از زمین لرزه در امان مانده، یکی از سالمترین بافتهای تاریخی در خراسان جنوبی به شمار میرود. بناهای موجود در بافت های تاریخی به لحاظ احراز هویت وتجلی فرهنگ و باورها و اعتقادات و مناسبات اجتماعی آن بافت از اهمیت زیادی برخوردارند. بافت تاریخی خوسف دارای آثار معماری همچون مسجدجامع ،آب انبار،خانه های تاریخی ،حسینیه،مدارس علمیه و خانه های تاریخی است که در این میان خانه های تاریخی از جایگاه تاریخی ویزه ای برخوردارند. دراین پژوهش خانه های تاریخی سالاری ،تاجور و میرزاجعفرمتعلق به دوره قاجار که از وضعیت بهتری نسبت به سایر خانه ها می باشد به عنوان جامعه آماری مورد مطالعه قرارگرفته است. روش پژوهش دراین گفتار ازنوع توصیفی_تاریخی است و پژوهش براساس مشاهدات میدانی و مطالعه منابع مکتوب و گزارش های موجود در خصوص بافت تاریخی صورت گرفته است. نتیجه پژوهش آنکه بناهای مورد مطالعه بیانگر آن است که سبک درون گرایی با تاکید بر اصل محرمیت در معماری ایرانی –اسلامی و تاثیرپذیری از اقلیم مناطق کویری در طراحی و ساماندهی فضاهای خانه ها نقش موثری داشته است. بهره گیری از پیمون، تزیینات برجسته آجرکاری و گچبری از شاخص ترین ارایه های تزیینی خانه های تاریخی مورد مطالعه می باشد.