بررسی تاثیر قنات مرکزی(قَصَبه) بیرجند، برروند شکل گیری بافت تاریخی این شهر

چکیده مقاله

یکی از نیازهای اساسی برای شکل گیری روستاها و شهرها، وجود یک منبع آب قابل دسترسی می باشد. نعمت وجود آب در مناطق کویری ایران، همواره مورد توجه همگان بوده به طوری که از زمان های گذشته تا زمان حال آب را مقدس می شماردند. منطقه کویری بیرجند نیز با تکیه بر قنات قصبه شکل گرفت و با گذشت زمان و تلاش اشخاص رو به گسترش نهاد. بافت تاریخی بیرجند و محله های وابسته به آن تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله حکومت، هم بستگی خانوادگی، طبقات اجتماعی و... شکل گرفت و از زمان گذشته هم چنان در حال پیشرفت می باشد و بخش بزرگی از این پیشرفت مدیون قنات قصبه بوده است. لذا در این پژوهش سعی در کشف نحوه کل گیری بافت تاریخی بر اساس تاثیر مسیر حرکت قنات قصبه کردیم. این پژوهش از نوع هدف در زمره تحقیقات بنیادی و از حیث ماهیت و روش در زمره تحقیقات تحلیلی-توصیفی به شمار می آید. پژوهش پیش رو با بهره گیری از روش مطالعات میدانی، کتابخانه ای، انجام مصاحبه و هم چنین برگزاری جلسه ی گفت و گوی تخصصی انجام گرفت. مطالعات و مشاهدات حاکی از این موضوع بود که بافت بیرجند از زمان شکل گیری تابع حرکت آب بوده و اساس شکل گیری آن بر اساس مسیر قنات قصبه بوده است.