الگوی سفر،گردشگری و هجرت در آموزه های قرآنی

چکیده مقاله

گردشگری به عنوان صنعتی پویا بخش مهمی از فعالیت های اقتصادی و تولیدی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه را به خود اختصاص داده است. از آنجایی که ما در کشوری اسلامی زندگی می کنیم باید دین اسلام و مقررات آن در تمامی رفتارها و از جمله صنعت گردشگری نمود عینی داشته و الهام بخش گردشگران باشد. الگوی کنونی گردشگری در کشور ما الگوی گرفته شده از غرب است . از جمله مشکلاتی که این الگو بوجود آورده؛ در ماه محرم‌الحرام سال 95 بود که گروه توریستی ِ مختلط از مشهد، تهران و خارج از کشور در روز تاسوعا و عاشورا برای خوش‌گذرانی به روستاهای اطراف شهرستان طبس رفتند و درجاهای مختلفی رقص و پای‌کوبی به راه انداختند. این بی‌حرمتی‌ها به عاشورای حسینی قلب مردم مؤمن و متدین را به درد آورد. لذا هدف اصلی این پژوهش استخراج الگوی گردشگری از آموزه های قرآن است. بر همین اساس سوال اصلی آن عبارت است از: الگوی گردشگری در آموزه های قرآن چیست؟ روش این پژوهش تحلیل محتوای کیفی و نظریه داده بنیاد است. براساس یافته ها 92 آیه با مضمون سفر، گردشگری، هجرت و مفاهیم مشابه از قرآن مجید شناسایی، استخراج و مورد توجه قرار گرفت. که پس از تجزیه متن، مفاهیم آیات استخراج، که مشتمل بر185 کد گردید. براساس این مفاهیم، سپس مقولات فرعی و محوری که مجموعا119 مقوله در موضوعات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، علمی و... مشخص گردید. در آخرین مرحله با توجه به مولفه¬های پدیدار شده از دل داده¬ها، تصویر غنی تری از مولفه¬ها، فراهم می¬گردد. یافته¬های تحقیق به طور کلی نشان دهنده این است که در الگویی سفر که مبتنی بر آیات الهی معرفی شد پول و درآمد، اولویت اول را در اختیار ندارد. در این الگو بیش از بعد اقتصادی سفر، ابعاد دیگری از جمله توسعه اجتماعی، روابط اجتماعی، علمی وآموزشی، شخصیتی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی، دینی، محیط زیست حائز اهمیت است.