بررسی تاثیر روش آبیاری قطره ای و شیاری بر شبیه سازی عملکرد چغندرقند با استفاده از مدل AquaCrop

چکیده مقاله

استفاده صحیح و بهینه از منابع آب و مدیریت علمی آن‌ها، امری بسیار حیاتی بوده و از این‌رو انتخاب روش مناسب آبیاری می‌تواند در صرفه‌جویی در بخش کشاورزی کمک شایانی نماید. لذا در این تحقیق تاثیر انتخاب روش آبیاری مناسب بر شبیه سازی‌ عملکرد محصول چغندرقند با استفاده از مدلAquaCrop مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، تاثیر دو روش‌ آبیاری قطره‌‎ای(تیپ) و شیاری و سه سطح آبیاری (50، 75 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) بر عملکرد گیاه چغندرقند در منطقه سرایان-آیسک بررسی شد. تحقیق حاضر به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1401-1400 انجام شد. نتایج نشان داد روش آبیاری بر روی قطر برگ، طول برگ، وزن برگ‌ها، قطر غده، ارتفاع غده و وزن غده چغندرقند تأثیر معنی‎دار داشت. بین دو روش آبیاری برای هر صفت، تأثیر آبیاری قطره‌ای نسبت به آبیاری شیاری افزایش معنی‌داری داشت که در نهایت برتری روش آبیاری قطره‌ای نسبت به شیاری مشاهده شد. سپس عملکرد دانه و بیوماس با استفاده از مدل AquaCrop شبیه سازی شد و مقادیر شبیه سازی شده با استفاده از داده‌های مشاهداتی واسنجی و صحت‌سنجی شد. واسنجی با استفاده از تکرارهای دو سطح تنش 100 و 50 درصد و صحت‌سنجی با استفاده از تعداد تکرار سطح تنش 75 درصد و همچنین سطح تنش 100درصد در سال زراعی1401 انجام شد. ضرایب RMSE ، NRMSE، RD و R2 حاصل از مقادیر واسنجی مدل نشان داد مقادیر شبیه‌سازی شده و صحت‌سنجی به یکدیگر نزدیک می باشند و این مقادیر در آبیاری قطره‌ای نسبت به آبیاری شیاری دقت بیشتری دارد. همچنین مقادیر صحت‌سنجی دو روش آبیاری نیز نشان دهنده توانایی مدل AquaCrop در شبیه سازی عملکرد دانه و بیوماس می‌باشد.