مروری بر نقش آنتی‌اکسیدان‌های گیاهان خوراکی و دارویی در پیشگیری و درمان بیماری‌های کبد

Abstract

رادیکال‌های آزاد و اکسیدان‌ها مواد شیمیایی هستند که فرآیند‌های پیر شدن را تسریع می‌کنند. آنها در بیش از 100 بیماری انسان و حیوانات دخالت دارند. بنابراین هر عاملی که بتواند اثرات آنها را حذف کرده یا بر خلاف آنها باشد بایستی برای سلامتی سودمند واقع شود. تنش اکسیداتیو به عنوان مکانیسم آسیب شناختی مورد توجه است که در شروع و پیشرفت آسیب کبد مشارکت دارد. بسیاری از عوامل خطر، از جمله الکل، مواد مخدر، آلاینده‌های محیط زیست و اشعه، می‌تواند تنش اکسیداتیو را در کبد ایجاد کند، که به نوبه خود موجب بیماری‌های شدید کبدی مانند بیماری کبدی الکلی و غیر الکلی می‌شود. آنتی‌اکسیدان‌ها موادی هستند که اکسیدان‌ها و رادیکال‌های آزاد را غیر فعال کرده و عمل آنها را بی ضرر می‌کنند. در عمل آنها برخی از سموم بدن را دفع کرده و از اینرو موجب سلامتی بیشتر و آهسته کردن عوامل مرتبط با سالخوردگی می‌شوند. آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی موجود در گیاهان خوراکی یا دارویی اغلب دارای توانایی‌های پاک‌کنندگی رادیکال‌های آزاد، آنتی اکسیدان قوی و همچنین فعالیت ضد التهابی هستند. برخی از مهمترین منابع غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌های مهم ویتامین‌ها، کاروتن‌ها، فلاونوئید‌ها، عناصر کم مصرف و ترکیبات گوگردی می‌باشند. استفاده از آنتی‌اکسیدان‌ها یک استراتژی بهداشتی منطقی را برای جلوگیری و درمان بیماری‌های کبدی که شامل تنش اکسیداتیو هستند، نشان می‌دهد. گرچه نتایج حاصل از مطالعات بالینی هنوز نامشخص است، اما مطالعات حیوانی اثرات درمانی آنتی‌اکسیدان‌ها را در شرایط آزمایشگاهی بر بیماری‌های کبدی نشان داده است.