تحلیل نقوش و تزئینات کاشی کاری مدرسه علمیه عباسقلی خان شاملو در مشهد(دوره صفویه)

چکیده مقاله

تزئینات در هنر اسلامی، یکی از اصلی ترین و موثرترین مولفه های زیبایی بخشی به شمار می رود. دوره صفویه یکی از دوران درخشان هنر ایران به ویژه معماری است. در این دوره، سبک معماری قدیم ایران تجدید شد و در طرح بناها، شکل و مصالح بناها جای خود را باز کرد. یکی از بناهای معماری قابل بررسی در این دوره مدرسه علمیه عباسقلی خان شاملو است که تا کنون کمتر به آن پرداخته شده است و به جز چند مقاله و گزارشات مکتوب میراث فرهنگی خراسان رضوی، در مورد این بنا اطلاعات دیگری در دسترس نیست. در این مقاله پس از شناخت و بررسی معماری ایران در دوره صفویه و بیان عناصر کار کردی بنا در این دوره به معرفی تزئینات کاشیکاری مدرسه عباسقلی خان شاملو که یکی از پرسابقه ترین مدارس علمی جهان اسلام است پرداخته می شود. با توجه به اطلاعات بسیار کم از این بنا و با توجه به تحقیقات میدانی، در این مقاله سعی شده است تا به سوالات زیر پاسخ داده شود 1-نقوش و تزئینات وابسته به معماری مدرسه علمیه عباسقلی خان شاملو چه نقوشی هستند و چگونه قابل طبقه بندی هستند 2- آیا پس از مرمت تزئینات کاشی کاری مدرسه، سبک سنتی و اصولی این تزئینات حفظ شده است یافته های تحقیق حاکی از آن است که عناصر تزئینی بکار رفته در بنای مدرسه عباسقلی خان شاملو شامل: کاشیکاری، نقاشی روی گچ و آجر چینی است. نقوش کاشیکاری بنا تنها شامل نقوش گیاهی و خوشنویسی است که نقوش گیاهی خود دارای ساقه اسلیمی و ختایی است. مرمت هایی زیادی جهت حفظ بتا صورت گرفته است که برخی از این تغییرات بوجود آمده در بنا باعث شده که از شدت توجه به سردر جنوبی مدرسه کاسته شود. گردآوری اطلاعات این مقاله به شیوه کتابخانه ای و میدانی و با روش تحقیق، توصیفی_تحلیلی است