مولفه¬های اخلاق حرفه ای مدیران مدارس: سنتز پژوهی بر اساس مدل روبرتس.

Abstract

زمینه و هدف مدیران مراکز آموزشی نقش مهمی در پیشبرد اهداف نظام‌های آموزشی دارند. از این‌ رو شناسایی مولفه‌های اخلاقی مدیران مدارس ضرورتی مهم در نظام آموزشی می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی مولفه‌های اخلاق حرفه‌ای مدیران است. مواد و روش‌ها: رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن سنتزپژوهی بر اساس مدل روبرتس و همکاران (۲۰۰۷ م.) است. جامعه پژوهش، متشکل از ۲۴۷ مقاله در زمینه مولفه‌های اخلاق حرفه‌ای مدیران در طول سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ میلادی بود. نمونه پژوهش شامل ۳۷ مقاله است که به صورت هدفمند جمع‌آوری و بر اساس پایش موضوعی، داده‌ها انتخاب شده‌اند. داده‌های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شده‌اند. ملاحظات اخلاقی: تمام الزامات اخلاق پژوهشی در پایش مقالات مورد سنتز مورد توجه قرار گرفته است. یافته‌ ها: بر اساس تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها، مولفه‌های اخلاق حرفه‌ای مدیران در ۴ بعد و عامل طبقه‌بندی شدند. این ابعاد شامل بعد فردی (مشتمل بر عوامل: ویژگی شخصیتی، مهارت‌های ادراکی و تعهد دینی)، بعد سازمانی (مشتمل بر عوامل: تعاملات، اخلاق‌مداری سازمانی، تعهد، مدیریت فیزیکی، تخصص حرفه‌ای، قوانین و مقررات، مدیریت منابع انسانی، پژوهش‌محوری، تصمیم‌گیری اصولی و توسعه حرفه‌ای)، بعد اجتماعی فرهنگی (مشتمل بر عوامل: بصیرت فرهنگی اجتماعی و مسوولیت‌پذیری فرهنگی اجتماعی) و بعد سیاسی اقتصادی (شامل عوامل: بینش سیاسی و مدیریت اقتصادی) می‌باشد. نتیجه‌ گیری: مولفه‌های اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس در چهار بعد فردی، سازمانی، اجتماعی فرهنگی و سیاسی اقتصادی سازمان می‌یابد. وزارت آموزش ‌و پرورش می‌توانند با برگزاری دوره‌های ضمن خدمت و تدوین منشور اخلاقی برای مدیران مدارس زمینه اجرای هرچه‌ بهتر این مولفه‌ها را فراهم آورند.