نقش انگیزش شغلی در رفتار نوآورانه، با میانجی اشتیاق شغلی معلمان دور‌‌ه‌ی آموزش ابتدایی شهر بیرجند

Abstract

در عصر حاضر معلمان به دانش­ها، مهارت­ها و نگرش­های جدیدی در تدریس مطالب آموزشی نیاز دارند و این امر با رفتار نوآورانه‌ی معلم میسر می­شود. عوامل متعددی در رفتارهای نوآورانه‌ی معلمان اثرگذار است که در این مطالعه نقش انگیزش شغلی در رفتار نوآورانه، با میانجی اشتیاق شغلی معلمان دوره‌ی آموزش ابتدایی شهر بیرجند بررسی شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است و جامعه‌ی آماری آن را کلیه‌ی معلمان دوره‌ی ابتدایی شهر بیرجند در سال تحصیلی 1402- 1401 (900 نفر) تشکیل می‌دهند. از این تعداد 270 نفر براساس جدول مورگان و گرجسی (1970) و به روش نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای به عنوان نمونه‌ی پژوهش تعیین شدند. بدین‌ترتیب که ابتدا شهر بیرجند به سه نقطه‌ی شمال، جنوب و مرکز تقسیم و از هر نقطه مدارسی به صورت تصادفی انتخاب و تمامی معلمان آن مدارس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده­ها، پرسش‌نامه­های رفتار نوآورانه‌ی کانتر (1988)، انگیزش شغلی هرزبرگ (1966) و اشتیاق شغلی سالوناوا و شوفلی (2001) بود. پایایی این پرسش‌نامه­ها در مطالعه‌ی حاضر به ترتیب 92/0، 86/0 و 89/0 به دست آمد. داده­ها با استفاده از آزمون­های آماری رگرسیون، تحلیل مسیر در سطح معنی­داری 05/0 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین انگیزش شغلی و اشتیاق شغلی و همچنین اشتیاق شغلی و رفتار نوآورانه رابطه‌ی مثبت و معنادار وجود دارد؛ به این معنی که با افزایش انگیزش شغلی، اشتیاق شغلی نیز افزایش می­یابد و همچنین سطوح بالای اشتیاق شغلی، ارتقای رفتار نوآورانه را نیز در پی دارد. آزمون سوبل نیز نشان داد اشتیاق شغلی در رابطه‌ی انگیزش شغلی با رفتار نوآورانه‌ی معلمان دوره‌ی آموزش ابتدایی شهر بیرجند نقش میانجی دارد. اثر غیرمستقیم انگیزش شغلی بر رفتار نوآورانه از طریق اشتیاق 49/0 و مثبت است. بدین معنا که افزایش انگیزش شغلی ابتدا سبب افزایش اشتیاق شغلی و به تبع سطوح بالای رفتار نوآورانه می­شود.