بررسی تأثیرعادتواره عبدالله کوثری در انتخاب نوع آثار برای ترجمه

Abstract

در سال‌های اخیر حوزه جامعه‌شناسی ترجمه یکی از شاخه‌های جذابِ پژوهشی در میان ترجمه‌پژوهان بوده است. پژوهشگران بسیاری با استفاده از آراء نظریه‌پردازان مطرح جامعه‌شناسی همچون پیر بوردیو ، برونو لاتور و دیگران به تشریح و تفسیر پدیده‌های ترجمه‌ پرداخته‌اند. با این وجود، حوزه جامعه‌شناسی ترجمه در ایران آنگونه که باید و‌ شاید مورد استقبال پژوهشگران نبوده است البته این بدان معنا نیست که آن‌ها از این حوزه غفلت کرده‌اند بلکه به این معناست که زیرشاخه‌های این حوزه همچنان نیازمند پژوهش‌های گسترده است. یکی از این زیرشاخه‌ها بررسی عادت‌واره مترجمان در بستر تاریخی می‌باشد که می‌تواند بینش و دانش ما را نسبت به گذشتهِ مترجمان در بسترهای خاص فرهنگی، سیاسی و فرهنگی افزایش دهد. در این پژوهش به بررسی تاثیر عادت‌واره عبدالله کوثری در انتخاب نوع کتابی که ترجمه کرده است می‌پردازیم. ابتدا با ارائه پیشینه‌ای از زندگی وی عادت‌واره شخصی این مترجم را توصیف می‌کنیم و سپس با بررسی مضمون کتاب کلنل پسیان و ناسیونالیسم انقلابی در ایران، اثر ترجمه شده توسط عبدالله کوثری، ارتباط عادت‌واره وی و کتابی که برای ترجمه انتخاب کرده است را بررسی می‌کنیم. نتایج پژوهش حاکی از آن است که انتخاب این اثر برای ترجمه همراستا با عادت‌واره مترجم بوده است. چراکه عادت‌واره مترجم مانند علاقه و اعتقادات شخصی و سیاسی وی در انتخاب این کتاب برای ترجمه تاثیر گذاشته است. از جمله دلایل انتخاب این کتاب برای ترجمه توسط مترجم می‌توان به علاقه و احترام وی نسبت شخص کلنل و نیازی که برای اشاعه تاریخ صد و پنجاه سال گذشته ایران در بین جوانان احساس می‌کرده است اشاره کرد