الگوی توازن دیوان‌سالاری و مردم‌سالاری سازمانی مبتنی بر تحلیل مضمون نهج‌البلاغه: سیمای سازمان‌های متعالی در تمدن نوین اسلامی

Authorsعلیرضا تشکریان جهرمی
Journalمطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی
Page number۱۲۹-۱۵۴
Serial number۷
Volume number۲
Paper TypeFull Paper
Published At۲۰۲۴
Journal TypeTypographic
Journal CountryIran, Islamic Republic Of
Journal Indexisc

Abstract

تعامل دیوان‌سالاری (بوروکراسی) و مردم‌سالاری (دموکراسی) یکی از مهم‌ترین مباحث در عرصه‌ی مدیریت دولتی و رویکردی جهت بسترسازی سازمان‌های متعالی در تمدن نوین اسلامی است. به نظر می‌رسد کارآیی که مهم‌ترین مسئله در سازمان‌ها است از طریق نظام بوروکراتیک تحصیل می‌شود و برای جلوگیری از تبدیل‌شدن به یک ساختار اتوکراتیک نیاز به پاسخگویی است که در مفهوم مردم‌سالاری قابل تحقق می‌باشد. هدف ما در پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل الگوی توازن دیوان‌سالاری و مردم‌سالاری از منظر سیره علوی در نهج‌البلاغه می­باشد و تبیین آن در یک نظام یکپارچه است. این پژوهش به لحاظ هدف، بنیادی و از حیث روش، کیفی بوده و دارای رویکرد استقرایی می باشد. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌های حاصل از مطالعه متون و همچنین طراحی الگوی نهایی از تکنیک تحلیل مضمون بهره گرفته‌شده است. بر اساس یافته‌های پژوهش و معیارهای احصاء شده به مفهوم ایجاد توازن بین دیوان‌سالاری و مردم‌سالاری پرداخته شد که آن هم منجر به طراحی یک الگو از معیارها در قاب تلفیقی دیوان‌سالاری و مردم‌سالاری گردید. این الگوی مدون دارای 12 مقوله اصلی می‌باشد. نتایج بیانگر این است که اصول نظام‌مند مدیریت پیاده‌سازی شده توسط امام علی (ع) خود نمودی از توجه و ایجاد توازن بین دیوان‌سالاری و مردم‌سالاری می باشد که نگرش و اندیشه امروزی در عرصه مدیریت به این مهم دست‌یافته است و می‌تواند به‌عنوان چارچوبی برای تحقق تعالی سازمانی در تمدن نوین اسلامی باشد..

Paper URL

tags: نهج‌البلاغه دیوان‌سالاری (بوروکراسی) مردم‌سالاری (دموکراسی) سازمان‌های متعالی تمدن نوین اسلامی تحلیل مضمون.