بررسی کیفیت اجرای برنامه درسی فیزیولوژی رشته پزشکی عمومی از دیدگاه دانشجویان

چکیده مقاله

مقدمه: چنانچه واضح است دوره آموزشی علوم پایه پزشکی پیش زمینه پیشرفت تحصیلی و فهم دقیق مطالب دوره های بعدی پزشکی عمومی می باشد این دوره فرصتی برای عالقمندکردن دانشجویان پزشکی نسبت به ادامه تحصیل دررشته های تخصصی علوم پایه بوده و دانشجوی پزشکی با استفاده از اطالعات کسب شده دراین دوره به حل مشکالتبالینی و تصمیمگیری بالینی می پردازد. حجم زیاد واحد درسفیزیولوژ ی و نحوه ارائه واستفاده از وسایل کمک آموزشی و آزمایشگاهی در اخذ نمرات پایین درس فیزیولوژی در آزمون علوم پایه پزشکی با اهمیت است، از طرفی بیشترین عالقه مندیدانشجویان در دروسعلومپایه متعلق به دروس فیزیولوژی و آناتومیاست. در بسیاری از موارد مشاهده می شود که توجه کمتری به کیفیت آموزش پزشکی دانشگاهها و بهبود ارتقاء آن میشود. مطالعات نقش برجسته دروس علوم پایه در به خاطر آوردن و بازسازی بین اختصاصات بیماری و تشحیصآن تایید شده است. از طرفی تدریس علوم پایه همراه با تدریس بالینی یادگیری عمیقتر و جامعتر و طوالنی مدتتری را به همراه دارد. پیشرفت علوم بالینی در درمان بسیاری از بیماری ها مثل فشارخون مرهون مطالعات فیزیولوژی است بنابراین فیزیولوژی در علم سازی و درمان های جدید و کاراتر نقشاساسی دارد. به این ترتیب توجه به آن ضروریبه نظر می رسد و الزم است برای دستیابی به کیفیت مطلوب آموزش، ابتدا به ارزیابی کیفیت برنامه آموزشی پرداخت و سپس تغییرات الزم را در برنامه های آموزشی ایجاد کرد. لذا این پژوهش با هدف بررسی کیفیت تدریس فیزیولوژی از دیدگاه دانشجویان پزشکی طراحی شده است. مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی است که در سال تحصیلی -1401 1400 انجام شد. جامعه پژوهش، کلیه دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در این سال می باشد. بر اساس جدول مورگان، حجم نمونه برآورد گردید. جمع آوری اطالعات با پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. این پر سشنامه مشتمل بر دو بخش اطالعات دموگرافیک و سواالتی مربوط ارزیابی کیفیت برنامه درسی اجرا شده فیزیولوژی بر اساس مدل برنامه درسی آیزنر می باشد. این پرسشنامه در 33 گویه تدوین شد ودارای 6 خرده مقیاس )اهداف، محتوا، فرصت های یادگیری، سازماندهی محتوا، راهبردهای تدر یس و ارزشیابی( است. روایی آن با 0/99 =CVR و 0/84 =CVI مورد تأیید صاحبنظران آموزشپزشکی قرار گرفت وم زپشک وزشعل وریآم شکش ی ما ه 71 پایاییپرسشنامه با استفاده از شیوه الفایکرونباخ 0/89محاسبه گردید. داده ها وارد بسته نرم افزاری 25SPSSگردید و در تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی )شاخصهای مرکزی و پراکندگی( و استنباطی آزمونهای t تک نمونهای و مستقل استفاده شد. نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که تعداد 106 دانشجو پرسشنامه را تکمیل نمودند. که ٪45/3 )48 نفر( معدل 17 و بیشتر و ٪54/7 )58 نفر( معدل کمتر از 17 داشتند. 41/5 ٪ )44 نفر( زن و ٪58/5 )62 نفر( را مردان تشکیل دادند. به نظر دانشجویان شرکت کننده در مطالعه برنامه درسی فیزیولوژی مطلوب است )3/38±( و در مقایسه با میانگین فرضی 3 )حد متوسط( افزایش معنی داری دارد .(p>0001/0( میانگین نمره کیفیت اجرای برنامه درسی فیزیولوژی بین دانشجویان دختر )3/24±0/53( و پسر )3/0±42/84( تفاوت آماری معنی داری نشان نداد. بر اساس معدل تحصیلی، به نظر دانشجویان با معدل 17 و باالتر برنامه درسی فیزیولوژی از کیفیت مطلوبی برخوردار استp>0001/0 (، 3/0±57/75) ولی از نظر دانشجویان با معدل کمتر از 17 برنامه درسی فیزیولوژی کیفیت متوسط داشته و افزایش معنی داری با میانگین فرضی 3 نشان نمی دهدp=52/0 (، 3/0±18/69 .)مقایسه میانگین امتیاز برنامه درسی فیزیولوژی بر اساس معدل نشان داد که در دانشجویان با معدل تحصیلی کمتر از 17 کاهش معنی داری در مقایسه با دانشجویان دارای معدل 17 و باالتر دارد .(p=0073/0( بحث و نتیجه گیری: مسلما ارتقاء کمی و کیفی دانش فیزیولوژی اساتید و دانشجویان، در دسترس بودن مطالب مربوطه و ارائه کاربردی مطالب به شکل منسجم و مطابق با سرفصل های وزارت بهداشت، در افزایش مهارت کاری افراد و افزایش خدمات درمانی موثر ی در محیط کار ا خواهد بود. چنانچه افراد با معلومات کافی فیزیولوژ حاضر باشند زمان و کیفیت تشخیص، درمان، مصرف دارو و عوارض احتمالی و تداخالت دارویی و حتی استراتژی های پیشگیری از وقوع بیماری و عوارض آن سریعتر و با دقت بیشتری محقق خواهد شد. به نظر می رسد تفاوت های فردی دانشجویان در ارزیابی کیفیت تدریس فیزیولوژی نقش مهمی دارد. برای رفع این چالش، پیشنهاد می شود راهبردی تدریس کمکی برای تسهیل یادگیری فیزیولوژی به دانشجویان با معدل تحصیلی پایین تر بکار گرفته شود