تأثیر آموزش کارآفرینی در تغییر نگرش کارآفرینانۀ کتابداران کتابخانه‌های عمومی

چکیده مقاله

هدف: هدف پژوهش حاضر کشف تأثیر آموزش کارآفرینی در تغییر نگرش کارآفرینانۀ کتابداران کتابخانه‌های عمومی شهر بیرجند است.
روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف از نوع پژوهش‌های کاربردی و ازنظر نحوۀ گردآوری اطلاعات، آزمایشی از نوع شبه‌آزمایشی با طرح گروه آزمایش و کنترل، با پیش‌آزمون-پس‌آزمون و یک مرحله آزمون پیگیری به‌منظور تعیین میزان ماندگاری مداخله در اثر گذشت زمان است. جامعۀ آماری پژوهش شامل 30 نفر از کتابداران کتابخانه‌های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه‌های شهر بیرجند بودند. گردآوری داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامۀ نگرش کارآفرینانۀ رابینسون و همکاران (1991) صورت گرفته است.
یافته‌ها: بر‌اساس یافته‌های پژوهش حاضر، آموزش‌های کارآفرینی موجب تغییر نگرش کتابداران در گروه آزمایش شده و همچنین آموزش کارآفرینی باعث تغییر در جهت‌گیری عزت‌نفس، توفیق‌طلبی، نوآوری و کنترل‌شخصی کارآفرینانۀ کتابداران گروه آزمایش شده است و نمرات پس از آزمون دو گروه کنترل و آزمایش متفاوت گزارش شد (05/0 > P، 568/5 = F). میانگین به‌دست‌آمده از میزان توفیق‌طلبی کتابداران در مرحلۀ پس‌آزمون (528/4 = M) نسبت به مراحل پیش‌آزمون (313/4 = M) دچار تغییر شده است. همچنین، آزمون طرح اندازه‌گیری مکرر که در مرحلۀ پیگیری شامل کتابداران گروه آزمایش بود نشان داد که تغییر در جهت‌گیری کنترل شخصی کارآفرینانۀ کتابداران معنادار شده که باعث ثبات و پایداری در آنان شده است. مؤلفه‌های عزت‌نفس از جمله اعتماد به توانایی خود، اعتماد به نتایج کار، توانایی حل مشکل‌های شخصی، بلندپروازی و خودباوری تا حد زیادی می‌تواند تحت‌‌‌تأثیر تغییر دیدگاه‌های کتابداران به‌علت بالا رفتن سطح آگاهی‌‌ها و دانششان در مورد کارآفرینی قرار بگیرد.
اصالت/ارزش: پژوهش حاضر کارآفرینی در کتابخانه‌‌های عمومی را فرصتی مغتنم برای مدیران و کتابداران می‌‌داند. با توجه به اینکه کارآفرینی در کتابخانه‌ها قابل اجرا است، کتابداران می‌توانند از مزایای آموزش‌های کارآفرینی در بالا بردن سطح شغلی و ارائۀ خدمات کارآفرینانه به کاربران استفاده کنند. آموزش کارآفرینی در جامعۀ کتابداران و کاربران با توجه به اهداف و نقش‌های اجتماعی کتابخانه‌های عمومی بایستی به یکی از الزامات ویژه براساس اهداف و عملکردهای این نوع کتابخانه‌ها مد نظر قرار گرفته و اجرایی شود؛ زیرا آموزش کارآفرینی باعث تغییر در جهت‌گیری کنترل شخصی کارآفرینانۀ افراد می‌شود و میزان کنترل شخصی آن‌ها در معرض آموزش افزایش پیدا می‌کند.