تحلیل روشهای تربیت معنوی طبق ایدئولوژی اسلامی

چکیده مقاله

پژوهش حاضر با هدف تحلیل روش های تربیت معنوی طبق ایدئولوژی اسلامی و غربی به بررسی منابع اسلامی و غربی پیرامون موضوع تربیت معنوی پرداخته است. پژوهش از نوع کیفی از جنس فلسفی بوده و روش تفسیر مفهومی و مروری برای تحلیل اطلاعات بهره به کار رفته است. تربیت معنوی در دیدگاه اسلامی در واقع تربیت دینی و الهی و با نگاه به مبانی اعتقادی و غیب باوری است. تربیت معنوی در این ایدئولوژی به نوعی پروراندن و رشد دادن معنویت فطری متربی تا رسیدن وی به مرز ایمان و دیدن باطن و ماورای ظاهر دنیا و ایجاد جاذبة قوی ، منطقی و صحیح برای حرکت به سوی خدای یگانه و قرار گرفتن تحت ولایت نورانی او. اما در ایدئولوژی غربی تربیت معنوی به علت نگاه مادی گرایانه نظریه پردازان آن به معنویت و بعضا جدا دانستن آن از دین، یک ارزش انسانی و اجتماعی مطرح شده است. روش هایی که در ایدئولوژی اسلامی به کار گرفته می شود همچون یاد قیامت، توجه به عبرت ها، تلاوت قرآن و ... است که مستقیما با افزایش خداباوری و رعایت احکام الهی و مناسبات اجتماعی ارتباط دارد. اما روش های دیدگاه غربی متناسب با نگاه مادی همچون جدا دانستن معنویت از دین و سیاست، ایجاد معنویت با اشاعه فرقه های متعدد و ... بیشتر بر جنبه دنیایی آن توجه دارد. ترکیب روش های مطرح شده در این دو دیدگاه می تواند در دستیابی به رویکردی جامع و قابل پذیرش برای همگان کارساز باشد.