شناسایی عوامل کلیدی موفقیت دوره‌های MOOC : سنتزپژوهی براساس مدل روبرتس

چکیده مقاله

هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل کلیدی موفقیّت موک‌ها در آموزش و ارائه الگوی جاری عوامل مؤثر بر موفقیّت آن‌ها می باشد. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن سنتز پژوهی است. جامعه پژوهش کلیه مقالاتی هستند(374 مقاله) که از سال 2010 تا 2018 در مورد موک‌ها در پایگاه‌های تخصصی و علمی ارائه شده‌اند. نمونه پژوهش 47 مقاله است که این تعداد بر اساس پایش موضوعی، اشباع نظری داده‌ها و به صورت هدفمند انتخاب شده‌اند. داده‌های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شده‌اند. با تجزیه و تحلیل داده‌ها، عوامل کلیدی موفقیت دوره‌های آموزشی موک در 5 بُعد، 15 عامل و 46 مقوله شامل بعد تعامل(ارتباطات متنوع، مدیریت بحث و ویژگی ارتباطات)؛ بعد مشارکت(انگیزش، آموزش متنوع، تسهیلات و ویژگی دوره)؛ بعد سیستم مدیریت(مدیریت یادگیری و مدیریت محتوا)، بعد استاندارپذیری(صحت و اصالت، پشتیبانی و طراحی ساختار) و بعد زمینه‌ای (نگرش اجتماعی، مهارت و فناوری)، طبقه بندی شدند. نتایج نشان داد برای ایجاد دوره‌های اثرگذار موک باید زمینه تعاملات و مشارکت فراگیران را مهیا ساخت، سیستم‌های مدیریت مناسب را طراحی؛ به استانداردهای موجود توجه و زمینه نگرش مثبت به اینگونه آموزش‌ها را در بین مؤسسات آموزشی و آحاد جامعه فراهم آورند.